---o0o---
Chú thích
- S: nguyên tác tiếng Sanskrit của mục từ dạng La-tinh hóa
- P: nguyên tác tiếng Pàli của mục từ dạng La-tinh hóa
- A: tiếng Anh
- H: tiếng Hán
- Ph: tiếng Pháp
- T: tên mục từ bằng tiếng Tây Tạng dạng La-tinh hóa.
- Hâ: các hình thức phiên âm tiếng Việt khác nhau của một mục từ.
- Hd: các hình thức dịch nghĩa khác nhau của một mục từ.
- Td: tân dịch.
- Cd: cựu dịch.
- Đl: đối lại
- x: xem
- Đn: đồng nghĩa.
- Vd: ví dụ
- Gđ: cách gọi đầy đủ của một mục từ.
- Gt: cách gọi giản lược hay vắn tắt của một mục từ.
- Cg: hình thức đồng nghĩa hay tên gọi khác của một mục từ.
- Tên khoa học: tên gọi theo khoa học của một mục từ.
- k. ng.: khẩu ngữ
- X.: xem.
- CĐTĐL: Cảnh Đức Truyền Đăng lục
- CTTNL: Cổ tôn túc ngữ lục
- ĐQMT: Đại quang minh tạng
- DTNL: Duy Tắc ngữ lục
- GTPĐL: Gia Thái Phổ Đăng lục
- HĐNL: Hư Đường ngữ lục
- HSLNMDT: Hám Sơn Lão Nhân Mộng Du tập
- KTTQTĐL: Kiến trung tịnh quốc tục đăng lục
- LĐHY: Liên Đăng Hội Yếu
- LSPGĐT: Lịch Sử Phật Giáo Đàng Trong
- MANL: Mật Am ngữ lục
- MBTL: Minh Bản Tạp lục
- MGNL: Minh Giác ngữ lục
- NĐHN: Ngũ Đăng Hội Nguyên
- NGCTT: Ngũ Gia Chính Tông Tán
- NHQL: Nguyên Hiền quảng lục
- NLNL: Nguyên Lai ngữ lục
- NTNL: Như Tịnh ngữ lục
- PDNL: Pháp Diễn ngữ lục
- PDNL: Phần Dương ngữ lục
- PKNL: Phạm Kỳ ngữ lục
- PQĐTĐ: Phật Quang Đại Từ Điển
- TBCTT: Tăng Bảo Chính Tục truyện
- TLTBT: Thiền Lâm Tăng Bảo truyện.
- ThQST: Thiền Quan Sách Tiến
- TĐT: Tổ Đường tập
- TCTT: Tống Cao Tăng truyện
- TTĐL: Tục Truyền Đăng lục
- ThMMBTSTL: Thiên Mục Minh Bản Thiền sư tạp lục
- VHVNTH 1989-1995: Văn hóa Việt Nam Tổng Hợp 1989-1995

---o0o---

----------------------------- Từ Điển Thiền Tông Hán Việt - Hân Mẫn - Thông Thiền -----------------------------
● 拈 頌. Thông thường chỉ cho niêm cổ và tụng cổ, là 2 cách thuyết pháp của thiền sư. Đối trước các đệ tử, thiền sư đưa ra công án, sau đó thêm lời bình nhằm trình bày và giải thích, gọi là Niêm cổ. Sau khi thiền sư đưa ra công án, còn dùng các câu thơ để bình luận, gọi là Tụng cổ. Trong các tác phẩm Ngữ Lục, đôi khi đem niêm cổ và tụng cổ tập trung biên chép sắp xếp, chẳng hạn quyển 1 của Minh Giác Ngữ Lục là dấu hiệu của 1 loại “Niêm cổ”, quyển 10 của Đại Huệ Ngữ Lục ghi rõ là “Tụng cổ”. Bắt đầu từ đời Tống, theo việc phổ biến phong trào khán thoại đầu, tham công án, lần lượt xuất hiện một số tác phẩm niêm tụng chuyên môn. Đại khái, chúng có thể được chia làm 3 loại:
1. Niêm tụng biệt tập: tức là do cùng một vị thiền sư tuyển lấy một số công án rồi dùng văn xuôi hoặc các câu thơ để giải nói, như Vô Môn Quan của Thiền Sư Huệ Khai đời Tống, Chính Pháp Nhãn Tạng do Tông Cảo viết.
2. Niêm tụng vựng tập: tức là đem phần niêm tụng của nhiều vị thiền sư biên tập lại thành sách, như “Tụng Cổ Liên Châu Thông tập”, do Pháp ứng biên vào đời Tống, Phổ Hội biên tiếp vào đời Thanh, ghi lại tụng cổ của nhiều vị thiền sư.
3. Niêm tụng bình xướng hợp tập: Về từ “Bình xướng” nghĩa là trên cơ sở niêm tụng của người trước, thêm vào lời bình xen kẽ trong công án và trong niêm tụng, như Bích Nham Lục, Thung Dung Lục, Thỉnh Ích Lục”…