---o0o---
Chú thích
- S: nguyên tác tiếng Sanskrit của mục từ dạng La-tinh hóa
- P: nguyên tác tiếng Pàli của mục từ dạng La-tinh hóa
- A: tiếng Anh
- H: tiếng Hán
- Ph: tiếng Pháp
- T: tên mục từ bằng tiếng Tây Tạng dạng La-tinh hóa.
- Hâ: các hình thức phiên âm tiếng Việt khác nhau của một mục từ.
- Hd: các hình thức dịch nghĩa khác nhau của một mục từ.
- Td: tân dịch.
- Cd: cựu dịch.
- Đl: đối lại
- x: xem
- Đn: đồng nghĩa.
- Vd: ví dụ
- Gđ: cách gọi đầy đủ của một mục từ.
- Gt: cách gọi giản lược hay vắn tắt của một mục từ.
- Cg: hình thức đồng nghĩa hay tên gọi khác của một mục từ.
- Tên khoa học: tên gọi theo khoa học của một mục từ.
- k. ng.: khẩu ngữ
- X.: xem.
- CĐTĐL: Cảnh Đức Truyền Đăng lục
- CTTNL: Cổ tôn túc ngữ lục
- ĐQMT: Đại quang minh tạng
- DTNL: Duy Tắc ngữ lục
- GTPĐL: Gia Thái Phổ Đăng lục
- HĐNL: Hư Đường ngữ lục
- HSLNMDT: Hám Sơn Lão Nhân Mộng Du tập
- KTTQTĐL: Kiến trung tịnh quốc tục đăng lục
- LĐHY: Liên Đăng Hội Yếu
- LSPGĐT: Lịch Sử Phật Giáo Đàng Trong
- MANL: Mật Am ngữ lục
- MBTL: Minh Bản Tạp lục
- MGNL: Minh Giác ngữ lục
- NĐHN: Ngũ Đăng Hội Nguyên
- NGCTT: Ngũ Gia Chính Tông Tán
- NHQL: Nguyên Hiền quảng lục
- NLNL: Nguyên Lai ngữ lục
- NTNL: Như Tịnh ngữ lục
- PDNL: Pháp Diễn ngữ lục
- PDNL: Phần Dương ngữ lục
- PKNL: Phạm Kỳ ngữ lục
- PQĐTĐ: Phật Quang Đại Từ Điển
- TBCTT: Tăng Bảo Chính Tục truyện
- TLTBT: Thiền Lâm Tăng Bảo truyện.
- ThQST: Thiền Quan Sách Tiến
- TĐT: Tổ Đường tập
- TCTT: Tống Cao Tăng truyện
- TTĐL: Tục Truyền Đăng lục
- ThMMBTSTL: Thiên Mục Minh Bản Thiền sư tạp lục
- VHVNTH 1989-1995: Văn hóa Việt Nam Tổng Hợp 1989-1995

---o0o---

----------------------------- Tam Tạng Pháp Số - Cs Lê Hồng Sơn -----------------------------
● 九種轉變 (Lăng Già kinh)
Chuyển tức là vận động. Biến tức là thay đổi. Đó là ngoại đạo lẫn cho rằng chín loại hình tướng đều thay đổi, không hề bất động. Vì ngoại đạo không hiểu vạn pháp từ duyên sanh, vốn chẳng có tự tánh. Tất cả cảnh giới sanh, diệt đều do tâm, lại cho rằng có, không rồi thành tà chấp. Như Lai lo cho chúng sanh vào thời mạt thế rơi vào những hiểu biết lầm lạc này, nên ở hội Lăng Già, đáp lại Bồ Tát Đại huệ mà nói chín loại tướng do tà chấp mà có.
(Tiếng Phạn là Lăng Già, tiếng Hoa là Bất khả vãng: Không thể đến).
Một, Hình Xứ Chuyển Biến. Hình xứ tức là nơi hình thể của các căn do tứ đại hợp thành. Ngoại đạo thấy hình thể ấy, thay đổi theo thời, tàn tạ không thường còn, rồi cho là chúng biến đổi.
Hai, Tướng Chuyển Biến. Tướng tức là tướng sanh, diệt của các pháp. Ngoại đạo thấy khoảng giữa hai niệm, tướng sanh, trụ, diệt trôi mãi không ngừng, rồi cho rằng đó là biến đổi.
Ba, Nhân Chuyển Biến. Nhân tức là nguyên nhân làm ra. Ngoại đạo nhận thấy tất cả nguyên nhân làm ra, từ từ đưa đến kết quả, rồi lại trợ giúp cho nhân, cho đó là biến đổi.
Bốn, Thành Chuyển Biến. Thành tức là quả đã thành tựu. Ngoại đạo thấy quả nhờ nhân mà thành, thành rồi ắt phải hư hoại; nhân sẽ vẫn như cũ, bèn cho là biến đổi.
Năm, Kiến chuyển biến. Mắt có khả năng thấy sắc gọi là Kiến. Ngoại đạo cho rằng thấy theo vật mà thay đổi, chưa hề đứng yên, rồi cho cái thấy biến đổi.
Sáu, Tánh Chuyển Biến. Tánh tức là căn tánh. Ngoại đạo cho rằng tự tánh theo nghiệp trôi lăn, sanh hoài không ngừng, vô cùng vô tận, rồi cho rằng tánh ấy biến đổi.
Bảy, Duyên Phần Minh Chuyển Biến. Duyên tức là tất cả những gì vướng mắc vào tự tướng. Phần minh là thấy đến chỗ sáng suốt. Ngoại đạo thấy tất cả sự tướng nhân duyên, rành rẽ, thấu hiểu, rồi cho rằng có sự biến đổi.
Tám, Sở Tác Phần Minh Chuyển Biến. Sở tác tức là tất cả những gì được làm ra. Ngoại đạo thấy tất cả những gì được làm ra ở thế gian một cách rõ ràng, thấu suốt; sanh diệt không chừng, rồi cho rằng những thứ ấy biến đổi.
Chín, Sự Chuyển Biến. Sự tức là những thứ hữu vi ở đời. Ngoại đạo thấy việc đời thay đổi không lường, rồi cho đó là chúng luôn đổi mới.